702. GALERIA HUBERTA I
- Ewa Krystyna Górecka
- 18 lis 2023
- 6 minut(y) czytania
Świątynia wolnej myśli
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Galeria Huberta Pierwszego swoje istnienie zawdzięcza cholerze. Tak tak, powstała w miejscu, gdzie w II połowie XIX wieku wznosiły się zabudowania o bardzo kiepskich warunkach sanitarnych. Rejon pełen prostytutek, złodziejaszków, bezdomnych. Rejon, gdzie pomimo starań władz miasta walczących w tym czasie z epidemią ciagle dochodziło do nowych zachorowań na cholerę.
W końcu zdecydowano się na posunięcie dość drastyczne i cały kwartał miejskiego terenu postanowiono wyburzyć, by zbudować nań coś nowego, bardziej nowoczesnego, rzecz, która miastu dostarczy splendoru. Wszak był to teren tuż naprzeciwko Teatru San Carlo i w bliskiej odległości od królewskiego pałacu.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
I tak pojawia się projekt wybudowania w tym miejscu galerii handlowej, dokładnie na wzór tej, która jakieś dziesięć lat wcześniej powstała w Mediolanie.
I tu uwaga. Zwykło się mówić, że galeria w Neapolu jest bliźniaczą siostrą tej mediolańskiej, że są one takie same, do tego stopnia, że przez jakiś czas to ja nawet myslałam, że może architekt był ten sam, no bo inaczej to chyba zrobiłaby się afera z powodu kradzieży projektu. Nie jest to jednak prawdą. Faktem jest, że turysta, który odwiedził wcześniej Mediolan odnosi wrażenie , że znalazł się w takim samym miejscu, jednak kiedy przejdziemy do szczegółów zobaczymy, że różnice pomiędzy obiema galeriami istnieją, a jakże.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Różnice widać przede wszystkim w wymiarach i kształcie. O ile ramiona Gallerii Umberto Primo są równej długosci 147 m każde, dając nam niejako obraz krzyża greckiego, o tyle te z Galerii Vittorio Emanuele Secondo przypominają krzyż łacinski, gdzie jedno ramię jest długie na 196,6 m, a drugie prawie o połowę krótsze 105,1 m.
Podobnie jeśli chodzi o wysokość. Ramiona mediolańskiego budynku wznoszą się na wysokość 29,2 m, a kopuła osiąga wysokość 47 m, podczas gdy w Neapolu mamy odpowiednio 35 m i kopuła 57 m. Szerokość pasaży jest zbliżona 14.5 m w Mediolanie i 15 m w Neapolu. Różne są też nazwiska architektów. Galerię mediolalanska budował Józef Mengoni, a tę w Neapolu odpowiednio Emanuele Rocco i Antonio Curri, a na koniec również Ernesto di Mauro.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
O ile mediolański monument budowano przez lat 12 to Galleria Umberto I powstała w zaledwie 3 lata, a zaczęto jej budowę w tym samym czasie, kiedy Eiffel zaczynał konstruować swą słynną wieżę w Paryżu. I tak jak przy wieży tak i przy budowie galerii użyto stalowych konstrukcji, które przytrzymywać miały szklany dach. Miało być nowocześnie, z duchem postępu, bo też i sama Galeria to swego rodzaju świątynia postępu . Świątynia postępu i wolnej myśli.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Galeria Huberta to historyczna siedziba Loży Masońskiej Wielkiego Wschodu Włoch, założonej w roku 1804, której jednym z wielkich mistrzów był sam Giuseppe Bonaparte. Nic zatem dziwnego, że wypełniona jest różnego typu symbolami. Warto dodać, że siedziba Loży znajduje się w galerii do dziś, dokładnie pod numerem 27.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Przejdźmy zatem do symboliki zaklętej w tych niezwykłych murach.
Zacznijmy od kolumn, które w architekturze romańskiej oznaczać miały człowieka, który zwracał się ku niebu. W architekturze masonskiej są one symbolem dwoistości, granicy między sacrum i profanum, między dobrem i złem. Ale to też symbol solidności, hartu ducha i równowagi. Kolumna zwieńczona granatami to także symbol powietrza, żeński pierwiastek, który daje życie.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Mamy zatem w Galerii trawertynowe kolumny umieszczone w zewnętrznych fasadach. Kolumny małe i duże, te podtrzymujące łuki wejściowe, i te mniejsze, ozdobne, umieszczone w wyższych partiach fasad.
Fasady zaś i wejścia do Galerii są cztery. Główne wychodzi na Operę San Carlo, To nad nim mamy wypisaną nazwę galerii i rok jej powstania, czyli 1890 pisane cyframi rzymskimi: MDCCCXC.
Po przeciwnej stronie głównego mamy to wychodzące na ulicę świętej Brygidy, a dwa boczne prowadzą na via Toledo i via Giuseppe Verdi.
.
Główna fasada jest też tą najbardziej bogatą w symbole. Już na pierwszy rzut oka zachwyca nas jej kształt. To otwarta połkolista nisza, czyli eksedra, forma wykształcona już w architekturze starożytnej Grecji, jako zakończenie perystylu, a w starożytnym Rzymie stawiana także jako samodzielna budowla z niszami i pomnikami. W Antyku taka eksedra przeznaczona była na dysputy i połączona zwykle z gimnazjonem, szkołą filozoficzną. Już zatem sam kształt naprowadza nas niejako ku wolnomyślicielstwu, ku dysputom, dyskusjom, wyrażaniu własnych zdań i opinii. Ku wolności myśli.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Przy łuku wejściowym do galerii, tym po prawej stronie, możemy dojrzeć cztery pory roku: zimę, wiosnę, lato i jesień. Tradycyjnie symbolizują one przemijanie, upływ czasu ale i cykliczność naszego życia, odrodzenie, albo wciąż nowe odradzanie się.
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
Z upływem czasu wiąże się też z pewnością ludzka praca i geniusz ludzkiej myśli. Te zaś odpowiednio wykorzystane mogą nam zapewnić bogactwo. Stąd na samej górze, na szczycie mamy właśnie BOGACTWO, po którego obu stronach leżą z jednej HANDEL z drugiej PRZEMYSŁ. To co bogactwo może nam zapewnić, przynajmniej według XIX-wiecznej myśli ekonomicznej, a wszak w tym czasie galeria nasza powstaje.
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
Na drugim łuku, tym z lewej mamy z kolei przedstawione cztery kontynenty: Europę symbolizowaną przez kobietę z włócznią w dłoni , u której stóp mamy tablicę z napisem CORPUS JURIS CIVILIS. Drugi kontynent to Azja z filiżanką w dłoni, trzeci Afryka z kiścią bananów i lewą ręką opartą na sfinksie. Czwarty kontynent to Ameryka, kobieta o kolumbijskich rysach twarzy u stóp której mamy tablicę geograficzne i globus na którym odczytać możemy imię KOLUMB (prawdę mówiąc przyglądam się, przyglądam, ale globusa nie widzę :) )
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
W niszach nad nimi po prawej CHEMIA a po lewej FIZYKA natomiast na samym szczycie OBFITOŚĆ u nóg której leży po prawej TELEGRAF a po lewej PARA symbolizująca też postępowy w owym czasie SILNIK PAROWY. Wszystko to ma nam wskazywać na pozytywny obraz postępu i nauki.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Pozostałe trzy fasady są mniej ozdobne i mniej symboliczne. Posiadają własciwoe tylko dekoracje sztukatorskie oraz po obu stronach każdego z wejść tarcze z herbami tzw. siedzib Neapolu podtrzymywane przez dwa putta.
Siedziby Neapolu zwane SEGGI lub SEDILI były to instytucje administracyjne, których przedstawiciele spotykali się w kościele San Lorenzo Maggiore, by spróbować osiągnąć wspólne dobro dla miasta. Owych siedzib było 6. W pięciu zasiadali reprezentanci szlachty, szósta była ludowa. Nazywały się Capuana, Portanova, Porto, Montagna, Nido i Popolo.
herb sedile Popolo
herb siedziby Nido
herb siedziby Montagna
herb siedziby Porto
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
Na powyższych zdjęciach mamy emblematy znajdujące się przy wejściach od strony via Giuseppe Verdi oraz via Santa Brigida. Fasada od strony via Toledo jest od kilku lat zakryta rusztowaniami i ciężko tam wykonać jakiekolwiek zdjęcie.
Dodatkowo po bokach łuku przy via Santa Brigida mamy panele nawiązujące do wojny i pokoju a po bokach tego od strony via Verdi nawiązujące do bogactwa i obfitości uzyskiwanych dzięki uprawie ziemi i żegludze.
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
Ciekawe jest również wnętrze Galerii, które zdaje się być skrzyżowaniem dwóch przecinających się pod kontem prostym ulic, które jednak na środku nie tworzą kwadratu lecz ośmiokąt. Ośmiokąt to kolejna figura ezoteryczna, symbol zmartwychwstania i życia wiecznego, równowagi form i energii kosmicznej. W centrum tegoż ośmiokąta na dole znajduje się piękna mozaika przedstawiająca różę wiatrów wskazująca nam kierunki świata otoczona 16 mozaikami z 12 znakami zodiaku oraz 4 porami roku. Mozaika wykonana została w 1952 roku przez firmę wenecka i zastapiła tę wcześniejszą, oryginalną, która jednak zniszczona została podczas II wojny światowej.
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
Nad mozaikowa posadzką wznosi się natomiast zwracająca uwagę wszystkich przechodzących szklana kopuła zaprojektowana przez Paolo Boubee.
zdjęcia: Ewa Krystyna Górecka
W jej ośmiu narożnikach znajduje się osiem kobiecych postaci trzymających osiem żyrandoli.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
Na bębnie kopuły możemy też dostrzec tzw. Gwiazdy Dawida, które z jednej strony reprezentują symbol masonerii heksagram powstały z dwóch połaczonych ze sobą trójkątów równobocznych symbolizujących połączenie pierwiastka męskiego i żeńskiego. Z drugiej zaś reprezentują żydowską kulturę i odnoszą się do obecności w Neapolu bogatej rodziny Rothschildów, jednej z najbogatszych niemieckich rodzin bankowych pochodzenia żydowskiego, która była bardzo aktywna w Neapolu w okresie Królestwa Obojga Sycylii, i która opusciła miasto wkrótce po śmierci króla Ferdynanda II. Byli oni propagatorami i członkami masonerii neapolitańskiej. Historycy przypuszczają też, że finansowali Sabaudów w celu zjednoczenia Włoch.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
W galerii oprócz lokali handlowych 15 listopada 1890 roku został zainaugurowany mały podziemny teatr zwany SALONE MARGHERITA. W krótkim czasie stał się on miejscem nocnych rozrywek neapolitanczyków, odwiedzanym również przez swiatłe postaci owej epoki jak Matilde Sarao, Gabriele D'Annunzio, Salvatore di Giacomo i wielu innych, "przyłapano" tam nawet młodego księcia Vittorio Emanuele.
zdjęcie: Ewa Krystyna Górecka
W okresie powojennym Galeria stała się też miejscem, które mieszkańcy odwiedzali by .... wyczyścić buty. Przez 50 lat swą siedzibę miała tam firma Sciuscià, która zajmowała się właśnie czyszczeniem butów, a ich czyszczenie w Galerii stało się w pewnym momencie oznaką szyku i modą wśród śmietanki towarzyskiej Neapolu.
Autorka bloga zaprasza wszystkich chętnych do zwiedzania Podziemnego Neapolu oraz na tzw Spacery z Sokratesem
Comments