MUZEUM NA CAPODIMONTE
Q1115
W cyklu "Prezentujemy zbiory Muzeum na Capodimonte" zawieruszył mi się najwyraźniej jeszcze jeden obraz LODOVICO CARRACCI - UPADEK SZYMONA MAGA
.
Obraz namalowany został pomiędzy 1603 a 1605 rokiem, farbą olejną na płótnie, jego wymiary to 342 x 265 cm, nr katalogowy Q1115, znajduje się w sali nr 27
.
Szymon Mag, znany także jako Simon Magus lub Szymon z Gitty, był Samarytaninem i gnostykiem. Według wierzeń starożytnej sekty gnostycznej simonitów był on bogiem w ludzkiej postaci. Niemal wszystkie ocalałe świadectwa o życiu i poglądach Szymona Maga są zawarte w pismach chrześcijańskich.
.
Według Dziejów Apostolskich usiłował kupić od apostołów dar udzielania Ducha Świętego.
.
Ojcowie Kościoła właśnie Szymonowi przypisują bycie ojcem gnozy.
.
Według nauk Szymona jest jeden najwyższy, niewyrażalny i nieskończony Bóg; niepojęty słowem, nienazwany i odwieczny. Z niego narodziła się Myśl, Ennoia, Kobieta-Idea, zwana najczęściej Sofią, tj. Mądrością. Do ich przedstawienia wyznawcy Szymona wykorzystywali figurę Zeusa i Ateny - gdyż to właśnie Atena, bogini roztropności, wywodzi się z "głowy", a więc umysłu, najwyższego boga.
.
Następnie Sofia "zstąpiła w niższe rejony" i tam zrodziła aniołów, archaniołów i władców, którzy bez znajomości najwyższego Boga stworzyli świat. Nie chcąc pozwolić, by ich Matka porzuciła ich, i "nie chcąc uchodzić za potomstwo byle kogo", uwięzili Sofię w świecie, nakazując jej przechodzić z ciała do ciała - gdzie się zaś pojawiła, tam wybuchały konflikty i eskalowało się zło, gdyż każda ze światowych potęg chciała ją mieć dla siebie. Ona była m.in. w ciele Heleny Trojańskiej, a w końcu wcieliła się w Helenę, kurtyzanę z Sydonu. Dla ratowania swojej boskiej małżonki miał właśnie zstąpić najwyższy Bóg, przy okazji przynosząc klęskę złym aniołom.
.
To właśnie Szymon miał być inkarnacją tego Boga, ale nie jedyną. W doktrynie symonian pojawiała się już pewna forma Trójcy świętej - jako Ojciec miał on objawić się Izraelowi na Synaju, jako Syn-Jezus miał nauczać w Palestynie i udać ukrzyżowanie (już tu pojawia się typowo gnostycki motyw śmierci Chrystusa jako ułudy), zaś jako Duch miał nauczać w innych krajach.
.
Szymon miał nauczać, że człowieka zbawia wiara w niego, a uczynki nie są potrzebne do zbawienia. Ta niezgodność z nauczaniem chrześcijańskim o uczynkach, wypływających z wiary, prowadziła do swoistej amoralności wpisanej w doktrynę Szymona - można było czynić cokolwiek, bo jedynie wyznawanie jego jako Boga miało moc zbawczą.
.
Helena, sydońska prostytutka, została przez Szymona wykupiona z domu publicznego i podróżowała razem z nim, będąc otaczaną czcią Sofią u boku Boga, który ją odnalazł i zbawił. Para ta stała się archetypiczną syzygią "heretyka i nierządnicy", jako głównych form działalności diabelskiej. Późniejszym powtórzeniem tego schematu stał się czarownik Faust i upadła Małgorzata z "Fausta" Goethego.
.
Legendy chrześcijańskie wspominają o mistycznym pojedynku między Szymonem a św. Piotrem w Rzymie - Szymon miał za pomocą magii udać śmierć i zmartwychwstanie przed obliczem Nerona, wyśmiewając tym samym doktrynę chrześcijańską. W końcu zapragnął wniebowstąpienia i kiedy unoszony był w górę przez złe anioły, Piotr wezwaniem imienia Chrystusa zmusił je do puszczenia gnostyka, który roztrzaskał się i zabił. I ta właśnie scena została przedstawiona na obrazie Carracciego.
Ps. Syzygium (syzygia) to słowo pochodzące z języka greckiego i oznaczające "połączenie jarzmem". W astronomii określa ułożenie trzech ciał niebieskich w jednej linii, w medycynie połaczenie dwóch lub więcej organów.
Autorka bloga zaprasza wszystkich chętnych na zwiedzanie Podziemnego Neapolu PO POLSKU (również po rosyjsku) oraz na tzw SPACERY Z SOKRATESEM
Comments