181. SARKOFAG: PARADA PIJANEGO DIONIZOSA
- Ewa Krystyna Górecka
- 30 mar 2022
- 3 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 30 lis 2023
MUZEUM ARCHEOLOGICZNE
6693
W cyklu "Prezentujemy zbiory Muzeum Archeologicznego w Neapolu" mamy dziś przepiękny SARKOFAG przedstawiający PARADĘ Z PIJANYM DIONIZOSEM.
.
Za dużo o tym sarkofagu wam nie napiszę niestety, bo jakoś nie mogę o nim znaleźć informacji. I tu pewne wyjaśnienie. Pisząc o zbiorach Muzeum Archeologicznego w Neapolu tak naprawdę posługuję się dwoma katalogami. Pierwszy to katalog muzealny, ale w nim mam tylko zdjęcie obiektu i nr katalogowy i przeważnie czas powstania. Drugi katalog, a właściwie nie katalog, tylko pewną listę zbiorów znalazłam na stronie Cultura.Italia. Ale tam chyba nie wszystkie dzieła są wymienione, a te które są wymienione bardzo często są zupełnie inaczej podpisane, zatem każdego ranka zanim coś napiszę to się muszę napocić, naporównywać itp. Dobrze, że jedne i drugie zawierają numery katalogowe, bo doprawdy zdjęcia wykonane z innej perspektywy potrafią być zupełnie niepodobne.
.
Na stronie Cultura.Italia są podane wymiary naszych rzeźb, a także opisy, często tak dokładne, że absolutnie ich tu nie zamieszczam, (typu, że dana postać siedzi, nogę ma zgiętą pod takim a takim kątem, środek ciężkości umieszczony w takim a takim miejscu itp.) Informacje te nie wydają mi się interesujące dla przeciętnego turysty, a ja właśnie dla kogoś takiego tworzę/chcę tworzyć moje posty. Dlatego zamiast tego staram się przedstawić prezentowane postaci, przypomnieć wam i sobie wydarzenia z mitologii itp. Owszem podaję tu wymiary, jeśli je tylko znajdę, abyśmy mogli zdać sobie sprawę jak ogromne te rzeźby często są. Ale poza tym jestem raczej zwolenniczką stwierdzenia ze staropolskiej encyklopedii "koń jaki jest każdy widzi" i chyba nie chciałabym zwiedzać muzeum z przewodnikiem, który przy każdej dajmy na to głowie opowiadałby na jaką szerokość ma ona rozchylone usta, jak głębokie ma oczodoły i czy włosy ma przycięte czy może odrobinę za długie... Znacznie bardziej interesują mnie dygresje i historyjki z daną postacią związane. Stąd też dodatkowo każdego ranka wyszukuję różnego typu ciekawostek, albo o postaciach mitologicznych, albo o rodzajach materiałów, z których tworzone są rzeźby, albo jeszcze innych, które akurat danego dnia przyjdą mi do głowy. Oczywiście szukam ich po internecie, czasem żeby nie tracić czasu wpisuję je na zasadzie "kopiuj/wklej", tak czy inaczej jednak takiego katalogu jaki wam podaję tutaj i na stronie CUDA NEAPOLU nie znajdziecie w żadnym innym miejscu.
.
No to teraz napiszę wam coś jeszcze o sarkofagu. Nie tym konkretnym, bo o nim wiem na chwilę obecną jedynie to, że datowany jest na ok. 200 r. n.e., a nr katalogowy to 6693.
Napiszę wam jednak o sarkofagu w ogóle, bo niby, jak już wspomniałam "koń jaki jest każdy widzi", zatem sarkofag większość z nas rozpoznać potrafi ale może niektórzy chcieliby jednak wiedzieć czym tego konia się je.
.
Zatem słowo sarkofag wywodzi się od greckiego słowa sarcofagos, które z kolei wzięło się ze zbitku dwóch słów: sarx - tj mięso lub ciało i phagein - tj. zjeść, pożreć. Sarkofag zatem to coś, co pożera nasze ciała.
.
Nazwa, zlatynizowana i rozpropagowana przez Pliniusza Starszego (naszego Pliniusza, który zginął w 79 r. podczas wybuchu Wezuwiusza), wywodzi się ze sposobu pochówku zmarłych stosowanego do dziś w niektórych rejonach Grecji i Azji Mniejszej, polegającego na tymczasowym składaniu ich w kamiennej trumnie (sarkofagu) na około siedem lat. Po tym czasie, kiedy zwłoki są już zazwyczaj całkowicie oczyszczone z tkanek miękkich, zwyczaj nakazuje wydobyć z sarkofagu pozostałe kości, które uroczyście chowane są ponownie, np. wmurowywane w ścianę w urnie. Sam sarkofag zaś posłużyć może następnemu zmarłemu. Zwyczaj ten pozwala zaoszczędzić w skalistych okolicach cennych gruntów, bowiem nie ma potrzeby "marnować" ich na cmentarze, skoro kamienne sarkofagi można ustawiać na nieużytecznych z punktu widzenia rolniczego skałach. Herodot błędnie wierzył, że właściwość "pożerania mięsa" zależy m.in. od rodzaju kamienia, z którego wykonany jest sarkofag.
.
Przy okazji zwyczaj podwójnego pochówku istnieje też do dziś w Neapolu, aczkolwiek ciała nie chowa się do sarkofagu tylko zakopuje w ziemi, a potem dokonuje się ekshumacji zwłok. Pisała o tym swego czasu Agnieszka Chałaszczyk z Przypadków Neapolitańskich.
.
Nazwę "sarkofag" stosuje się obecnie w odniesieniu także do takich kamiennych trumien, które nigdy nawet w zamierzeniu nie miałyby służyć do ponownego pochówku innej osoby, a zatem również do "ostatecznych" trumien kamiennych.
.
W starożytnym Rzymie w okresie od III w. p.n.e. do I w. p.n.e. sarkofagi występują sporadycznie, od II w. upowszechniły się wykonane z marmuru zdobione na bokach reliefami o tematyce mitologicznej, (w III w. historycznej), wieko zdobił dwuspadowy daszek lub portret zmarłego. W okresie zaś wczesnego chrześcijaństwa – sarkofagi mają formę przyjętą z sarkofagów rzymskich, a tematyka zdobnicza zaczerpnięta jest z historii Nowego Testamentu.
Autorka wpisu zaprasza wszystkich chętnych na zwiedzanie Podziemnego Neapolu PO POLSKU również po rosyjsku oraz na tzw SPACERY Z SOKRATESEM
Commentaires